In het kantoor van Tijssen hangen de vier speerpunten van de scholenkring. Talentontwikkeling door uitdagend onderwijs staat op nummer één. Leerlingen ontwikkelen talenten niet alleen op school aan de hand van standaard lesmethodes. Juist door te kijken naar het aanbod van educatieve partners in de stad, bied u leerlingen meer kansen.
“Den Bosch kent allerlei educatieve partners met een geweldig aanbod. Toch vinden scholen het lastig om dit aanbod in te zetten. Het komt bovenop het gewone lesprogramma. Vanwege diverse redenen, bijvoorbeeld de extra werkdruk, houden scholen de deur dicht. Terwijl het juist mooi is als leerlingen in aanraking komen met de wereld buiten de school, bijvoorbeeld op het gebied van natuur-, cultuur- en gezondheidseducatie of techniek en sport ”, vertelt Tijssen.
De basisscholen van de scholenkring willen daarom projecten van educatieve partners kunnen opnemen in het onderwijsprogramma en inwisselen tegen delen uit de vaste lesmethode, of tegen hun eigen leeractiviteiten en -middelen.
Om projectonderwijs mogelijk te maken moeten scholen, educatieve partners en gemeente samenwerken. Hoe zorgt u dat die partijen samen een verandertraject ingaan?
Voortbouwen op bestaande successen
Tijssen: “Gelukkig is dit niet het eerste project waar we met verschillende partijen samenwerken. We hebben ervaring opgedaan met het project Bibliotheek op School, dat inmiddels bij iedere school bekend is. Ook daar halen we de buitenwereld, in dit geval de bibliotheek, de school in. We doen nu hetzelfde, maar we praten over excursies en lesmateriaal in plaats van over boeken.
“Als je wilt dat scholen tijd vrij maken voor een verandertraject, dan moet je hen daarin ondersteunen en faciliteren. Niet alleen in geld, maar ook in tijd en professionaliteit. Rooster mensen vrij en zorg dat er genoeg capaciteit is. Anders stapel je daar ook; dat werkt averechts.”
De scholen aan zet
“Het initiatief lag bij de scholen. Van directeur tot leraar, het komt van de vloer. 8 scholen stapten naar voren en startten een pilot. Zij zijn zeer ambitieus en willen mee met deze ontwikkelingen”, vertelt Plooij.
“Stichting Leerplanontwikkeling (SLO) heeft de leerlijnen ‘Oriëntatie op jezelf en de wereld’ en ‘Kunstzinnige oriëntatie’ ontwikkeld. De leerlijnen zijn de kapstok waar we alles aan ophangen.
“De pilotscholen hebben de haakjes van de kapstok gevuld met eigen leeractiviteiten en -middelen. De scholen metadateren eerst wat ze al in huis hebben. Ze hangen dus labels aan het materiaal, zodat duidelijk is waar het over gaat en aan welke leerdoelen het bijdraagt.
“De volgende stap is het labelen van het aanbod van de lokale partners. Scholen zien dan makkelijker hoe dat aanbod een aanvulling is op het eigen lesprogramma én hoe ze het materiaal dat ze al gebruiken, daarmee kunnen vervangen. Uiteindelijk moet dit opgenomen worden in een centrale databank.”
Toekomstmuziek
Dit is nog wel toekomstmuziek. In 2019 gaan de scholen met de leerlijnen aan de slag. Tijssen: “Juist het feit dat we dit samen voorbereiden is belangrijk. Je stapt niet meteen over van werken met methodes naar werken vanuit leerlijnen.
“Scholen die er klaar voor zijn, gaan ervoor; andere scholen die meer gewend zijn om methodisch te werken, zetten kleinere stappen. Bijvoorbeeld door het theater of een museum te bezoeken.
“Uiteindelijk willen we een instrument waarin vraag en aanbod samenkomen: de leerlijnen van de school en het aanbod van leermateriaal. Het liefst ook met het leermateriaal van leveranciers van leermiddelen.
“Voor hulp hebben we een versnellingsvraag ingediend bij de PO-Raad. Met de versnellingsvraag komen we verder in onze zoektocht én kunnen we onze bevindingen delen met andere scholen.
“Je kunt bij een verandertraject allerlei ingewikkelde strategieën aanhalen, maar eigenlijk is het heel simpel. Het gaat altijd over de menselijke maat, over hoe mensen elkaar ontmoeten en wat zij met elkaar delen. Het gaat om mensen met elkaar verbinden en dat doe je met een gemeenschappelijk thema. In het onderwijs is dat de ontwikkeling van leerlingen. Daar werken we aan en daarmee raak je mensen in hun ziel. Samen maken we het onderwijs rijker en gevarieerder en zetten we in op de talentontwikkeling van leerlingen.”