Remco Pijpers
De maatschappij verandert door technologie en digitalisering van een industriële naar een kennis- en netwerksamenleving. Gevolg is bijvoorbeeld dat meer mensenwerk wordt gedaan door machines. En bij steeds meer werk worden computers en ict gebruikt. Werk verandert, functies veranderen. Jongeren hebben 21e eeuwse vaardigheden nodig om hierop voorbereid te zijn.
Wat zijn de 21e eeuwse vaardigheden?
Het gaat om 11 competenties die weergegeven zijn in onderstaand model van de 21e eeuwse vaardigheden, van Nationaal Expertisecentrum Leerplanontwikkeling (SLO) en Kennisnet. Het gaat bijvoorbeeld om vaardigheden als kritisch denken, creatief denken, probleem oplossen, ict-basisvaardigheden, informatievaardigheden, computational thinking en mediawijsheid.
Download het model van de 21e eeuwse vaardigheden onderaan deze pagina. U mag de poster met bronvermelding verspreiden en gebruiken. En lees het artikel waarin experts van SLO en Kennisnet uitleg geven over de achtergrond van het model.
Een term die vaak wordt gebruikt, is ‘digitale geletterdheid’. Dit is geen 21e eeuwse vaardigheid; het begrip duidt op de combinatie van de vaardigheden computational thinking, ict-basisvaardigheden, mediawijsheid en informatievaardigheden.
21e eeuwse vaardigheden in het onderwijs
Om leerlingen goed voor te bereiden op de 21e eeuwse samenleving, is het belangrijk dat deze vaardigheden een plek krijgen in het onderwijs. Maar veel scholen vinden dit ingewikkeld. Uit onderzoek blijkt dat lessen op school over computers en het gebruik van digitale media niet of nauwelijks bijdragen aan de digitale geletterdheid van leerlingen.
En uit het onderzoek ’21e eeuwse vaardigheden in het curriculum van het funderend onderwijs’ van SLO uit 2014 is gebleken dat de 21e eeuwse vaardigheden nog weinig doelgericht en structureel aan de orde komen op scholen. Er is weinig aandacht voor de vaardigheden in landelijke leerplankaders. En ook in reguliere methodes komen de vaardigheden weinig voor.
Ga aan de slag met deze hulpmiddelen
Kennisnet biedt scholen allerlei hulpmiddelen om met dit onderwerp op school aan de slag te gaan, zoals onderstaande publicaties.
Aan de slag met digitale geletterdheid
Hoe kunnen scholen aan de slag met digitale geletterdheid? Dat leest u in de publicatie ‘Werken aan digitale geletterdheid: van visie naar praktijk’, inclusief het praktische handboek Digitale Geletterdheid.
Inspirerende schoolvoorbeelden voor bestuurders en schoolleiders
Met inspirerende voorbeelden uit de onderwijspraktijk helpen wij schoolbestuurders en schoolleiders bij het ontwikkelen van een plan van aanpak voor het inbedden van digitale geletterdheid in uw onderwijs.
Online workshops digitale geletterdheid
De online workshops over mediawijsheid, informatievaardigheden en computational thinking maken leraren bewust van wat deze 21e eeuwse vaardigheden zijn, en helpen om hiermee op school aan de slag te gaan.
Computational thinking in het Nederlandse onderwijs
In het rapport ‘Computational thinking in het Nederlandse onderwijs‘ zetten we ervaringen en visies van leraren (po en vo), schoolbestuurders, pabo-docenten en wetenschappers naast elkaar, om te zien wat de gedachten achter dit nieuwe vak zijn, wat er in de praktijk gebeurt, wat voor oplossingen er zijn gevonden, en wat er in de toekomst mogelijk is.
Computing-onderwijs in Groot-Brittannië
In Groot-Brittannië is computational thinking verplicht onderdeel van het curriculum. In ons rapport ‘Computing at school – een jaar na de invoering‘ leest u welke lessen Nederlandse beleidsmakers, schoolleiders en docenten kunnen leren van de Britten.
Vakmanschap in de 21e eeuw
De 8 mbo’s in de publicatie ‘Vakmanschap in de 21e eeuw, duurzaam en ondernemend mbo‘ laten zien hoe zij 21e eeuwse vaardigheden inbedden in het onderwijs.
Informatievaardigheden op school
Online informatie zoeken wordt steeds belangrijker. In de podcast-aflevering ‘Werken aan informatievaardigheden’ geeft Maarten Sprenger, auteur van het boek ‘Slim zoeken op internet’, tips om de informatievaardigheden van leerlingen te verbeteren.
Les en brochure over virtual reality
De gratis les over virtual reality voor primair en voortgezet onderwijs draagt bij aan de mediawijsheid van leerlingen, omdat ze reflecteren op nieuwe technologie. En in de brochure ‘Virtual reality in het onderwijs‘ komen deskundigen en leraren aan het woord over de (on)mogelijkheden van VR in het onderwijs.
Meer informatie
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Kennisnet support via support(vervang deze tekst met @ teken)kennisnet.nl of op 0800 321 22 33.