
Estland heeft een indrukwekkende omslag gemaakt. Na jaren van onderdrukking en oorlog loopt het nu voorop op het gebied van onderwijs en technologie. Volgens het PISA-onderzoek uit 2015 hebben de Esten zelfs het beste onderwijs van Europa.
Ook op het gebied van technologie gaat het hard: de overheid is volledig gedigitaliseerd en vrijwel alles kan digitaal geregeld worden. Het identiteitsbewijs is de toegangskaart voor alle digitale diensten van de overheid. Dit betekent:
- Digitaal uw stem uitbrengen vanuit huis bij een verkiezing
- Inzage krijgen in alle informatie die de overheid over u heeft én wie die data heeft ingezien
Integreren van digitale vaardigheden in het onderwijs
Technologie zit in het DNA van het land, en dit werkt door op het onderwijs. Leerlingen kunnen technologie overal gebruiken: het is onderdeel van het curriculum, maar er zijn ook verschillende publieke en private initiatieven om aan de slag te gaan met technologie. Digitale geletterdheid is daarom erg belangrijk om te kunnen functioneren in deze vergevorderde digitale samenleving.

Hoe integreert Estland digitale vaardigheden in het onderwijs?
- Het Estse curriculum benoemt digitale geletterdheid als één van de generieke competenties die bij iedere les aan de orde hoort te komen.
- Het curriculum biedt suggesties voor leraren om technologie te integreren binnen hun vakgebied, dankzij een vakoverstijgend thema.
- Met het Progetiger-programma gaan scholieren op jonge leeftijd al aan de slag met onder andere robotica, animatie en computerwetenschappen.
- Jaarlijks krijgen zo’n 4000 leraren een training om hun ict-vaardigheden bij te slijpen, zodat ze echt met technologie bezig kunnen zijn in de klas.
De lessen voor Nederland
Nederland en Estland maken beide werk van het creëren van de juiste randvoorwaarden. De vier elementen die in Nederland nodig zijn voor succesvolle implementatie van digitale vaardigheden in het curriculum, zijn bij de Esten allemaal aanwezig: visie, deskundigheid, inhoud en toepassingen en infrastructuur. Maar wat doen de Esten anders en wat kunnen we daarvan leren?
- De visievorming. Digitalisering betekent voor de Esten meer dan alleen investeren in ict en daar een verstandige visie op ontwikkelen. Ze hebben nagedacht over het ontwerpen van een digitale samenleving en vullen dat daadkrachtig in. Het onderwijs speelt daar op in.
- Veiligheid en innovatie zijn strategische pijlers in het Estse beleid, maar burgerschap is minstens zo belangrijk. De Esten moeten als burger mee kunnen doen aan een digitale samenleving. Het onderwijs is ingesteld om vanuit democratische waarden leerlingen en leraren digitaal vaardig te maken.
Inmiddels zijn er door Nederlandse scholen al 18 studiereizen naar Estland georganiseerd. Ook als u niet naar Estland afreist, kunt u van de Esten leren door uw onderwijswaarden scherp onder de loep te nemen. Welke waarden zijn voor de school belangrijk? En hoe relateert u die aan technologische veranderingen? Bijvoorbeeld handelend vanuit democratische, vreedzame en innovatieve waarden.
In de publicatie ‘Digitale geletterdheid in Estland’ leest u meer over hoe de Esten digitale geletterdheid een plek geven in hun onderwijs.
Digitale geletterdheid in het buitenland
Andere verschenen landen:
- Digitale geletterdheid in Zweden
- Digitale geletterdheid in Frankrijk
- Digitale geletterdheid in Canada
- Digitale geletterdheid in Denemarken
