Scholen werken steeds vaker met digitale leermiddelen en toetsen. Hoe zorg je dat leerlingen goed en eenvoudig aan de slag kunnen met digitaal leermateriaal?
Stap 1: De randvoorwaarden op orde hebben
Om digitaal leermateriaal zonder problemen te laten werken, is het allereerst van belang dat de randvoorwaarden op orde zijn.
Internetverbinding en connectiviteit
Zorg voor een goede internetverbinding: voor het overgrote deel van digitaal leermateriaal heeft u internet nodig. Als de verbinding onvoldoende is, dan heeft dat al snel gevolgen voor het gebruik. Kan het schoolnetwerk piekbelasting aan als alle leerlingen tegelijkertijd aan het oefenen zijn, of een filmpje in het leermateriaal bekijken? En is er rekening mee gehouden dat gebruikers met meerdere apparaten tegelijk wifi-verbinding zoeken?
- De ‘Handreiking Internetverbinding‘ helpt ict-coördinatoren bij het kiezen van externe (internet)connectiviteit.
- De ‘Handreiking netwerk en wifi in de school’ biedt handvatten bij het regelen van het interne netwerk.
- Met Eduroam kunt u gebruikers via wifi snel en veilig toegang bieden tot internet op school.

Devices en Mobile Device Management
Zorg dat er voldoende devices zijn waarop leerlingen kunnen werken. Zorg dat er binnen de school ook faciliteiten zijn voor leerlingen die thuis niet over devices beschikken.
Door Mobile Device Management (MDM) in te zetten, beheert u op afstand devices als tablets, Chromebooks en laptops in de school. U legt eenvoudig de verantwoordelijkheid voor het technisch en functioneel beheer bij de ict-mensen. De leraar heeft de regie op het gebruik van devices in de klas. In de praktijk blijkt dat MDM-software tijd bespaart en bijdraagt aan een efficiënter gebruik van devices.
Stap 2: Digitaal leermateriaal kiezen dat past bij de school
Digitaal leermateriaal is een belangrijk onderdeel in het realiseren van de didactische visie en de visie op onderwijs en ict van een school. Wanneer en met welk doel wil de school digitaal materiaal inzetten? En welk materiaal moet dat dan zijn en waar moet het leermateriaal aan voldoen?
Een bewust ingericht keuzeproces leidt tot beter bij de school passende leermiddelen. Het Vraag & Antwoord-artikel ‘Waar moet ik rekening mee houden bij het kiezen van digitale leermiddelen?’ helpt bestuurders hierbij.
Tip: Met de vragenkaarten van Kennisnet stelt u gerichte vragen over leermateriaal aan leveranciers en brengt u in beeld wat belangrijke kwesties zijn om rekening mee te houden. Bijvoorbeeld: kan ik bij het leermiddel de leerdoelen inzien? Kunnen de resultaten ook uitgewisseld worden met ons LAS/LVS?
Stap 3: Digitaal leermateriaal klaarzetten en testen
Aan het begin van een nieuw schooljaar goed van start gaan met digitaal leermateriaal? Zorg dan dat de koppeling met systemen van de school (zoals de elektronische leeromgeving) goed geregeld is. Test altijd goed of het materiaal werkt, liefst ook met leerlinglicenties. Doe dit voordat leerlingen met het materiaal aan de slag gaan.
Om individuele resultaten van leerlingen te kunnen volgen is het van belang dat elke leerling werkt op basis van een licentie. Ook moet elke leerling digitaal in het systeem worden ingevoerd, eventuele groepen moet u ook klaarzetten.
Als scholen leermateriaal van meer dan één leverancier gebruiken, is het nuttig om een toegangsdienst als Entree Federatie of Basispoort te gebruiken. Met zo’n dienst kan de leerling met de eigen inloggegevens van de school bij verschillende leermaterialen, zonder steeds opnieuw in te hoeven loggen. Dat levert gebruiksgemak op voor zowel leerling als leraar.
Stap 4: Blijven werken aan de deskundigheid van leraren
Om leerlingen goed te laten werken met digitaal leermateriaal is het van belang dat leraren alle functies van een leermiddel kennen en goed kunnen inzetten in de onderwijspraktijk. Daarbij komen veel aspecten kijken, zoals we hebben gezien. Dat gaat om het om kunnen gaan met de internetverbinding en de gebruikte devices, tot het kiezen van het materiaal, het goed inzetten in de klas en het interpreteren van de uitkomsten.
Het werkt goed als leraren hun ervaringen met digitaal leermateriaal op vaste momenten met elkaar kunnen delen. Voelt elke leraar zich bekwaam genoeg om met het materiaal overweg te kunnen? Uitgevers van digitaal leermateriaal bieden daarnaast vaak handleidingen en trainingen die leraren helpen om het materiaal goed in te zetten.
Tip: de handreiking ict-bekwaamheid biedt handvatten om te werken aan de digitale vaardigheden van leraren. Het om kunnen gaan met digitaal leermateriaal is daar een onderdeel van.
Stap 5: De samenhang in de digitale leeromgeving in het oog houden
De digitale leeromgeving van een school is niet één product, systeem of applicatie: het is een door de school georganiseerd landschap van digitale diensten. Zicht krijgen op de digitale leeromgeving helpt scholen om de samenhang te zien tussen de applicaties waar ze gebruik van maken. Dat is handig bij de keuze voor nieuwe applicaties en bij het moeiteloos in kunnen zetten van digitaal materiaal.
Tip: De publicatie ‘De digitale leeromgeving in het primair en voortgezet onderwijs’ helpt bij het creëren van overzicht.
Bekijk alle antwoorden op veelgestelde vragen
Dit is één van de artikelen in een reeks die Kennisnet tot stand brengt met de PO-Raad. Bekijk het overzicht van alle artikelen uit de serie ‘Vraag & antwoord’.