• Onderzoek
• |
• Beleid en organisatie
• |
• po
• vo

Welbevinden van leraren en docenten bij afstandsonderwijs

Tijdens de coronalockdowns moesten leraren van de ene op de andere dag radicaal anders lesgeven. Veel leraren vonden dat zwaar. Waar kwam dit door en wat kun je doen om het welbevinden van leraren en docenten te bevorderen bij les op afstand?

Door Nadira Saab, Manel van Kessel

24 juni 2021

3 minuten lezen

Na afloop van de coronapandemie is er veel onderzoek gedaan naar het afstandsonderwijs. Een aantal conclusies uit die onderzoeken zijn ook nu nog nuttig voor scholen die experimenteren met onderwijs op afstand.

We onderzochten op basis van diverse nationale en internationale onderzoeken welk effect de schoolsluiting had op het welbevinden van leraren. Vrijwel alle leraren in alle sectoren gaven aan dat de werkdruk hoger was dan normaal en dat dit stress veroorzaakte.

Die stress had een direct gevolg voor het welbevinden van leraren. Niet alle instellingen en scholen hadden hier evenveel aandacht voor. Aan de hand van de geleerde lessen uit de onderzoeken kunnen scholen in de toekomst meer rekening houden met het welbevinden van hun leraren.

Geleerde lessen uit onderzoek

Ict-bekwaamheid

Online lesgeven vraagt meer van de ict-bekwaamheid van een leraar dan lesgeven in een klaslokaal. Leraren hier vaardiger in waren, ervaarden daardoor minder stress dan hun collega’s die minder behendig waren met online tools en software.  

Werk-privé balans

Thuiswerken met (jonge) kinderen zorgde bij veel mensen voor stress. Net als het zoeken naar een goede balans tussen werk en privé. Ook leraren kampten daarmee, vooral leraren met jonge kinderen.  

Uitval van collega’s en angst voor corona

Doordat collega’s uitvielen met corona nam de werkdruk toe. Daarnaast gaven zorgen over de eigen gezondheid of die van naasten extra stress. Dat het in de praktijk vaak lastig was om de coronamaatregelen na te volgen, leidde tot een verminderd welbevinden.  

Omschakeling naar afstandsonderwijs

Het geven van afstands- of hybride onderwijs vraagt andere vaardigheden van leraren dan de reguliere onderwijssetting. Veel leraren hadden onder andere daardoor het gevoel dat ze meer tijd kwijt waren met het geven van onderwijs. Een positief gevolg van het geven van hybride onderwijs waren de kleinere klassen op school. Veel leraren hebben dit als prettig ervaren.  

Hulp en ondersteuning door school

Goede hulp en ondersteuning vanuit het bestuur of de organisatie is van groot belang voor het welbevinden van leraren. Denk aan het beschikbaar stellen van materialen, maar ook heldere communicatie vanuit de school of instelling naar de leraar en tussen leraren onderling.  

Contact met ouders en leerlingen

Leraren misten het spontane en persoonlijke contact met leerlingen. Sommige docenten gaven aan dat de werkdruk hoger werd omdat zij op een andere manier klaar moesten staan voor ouders dan voorheen. Het contact met ouders was moeizamer, onder andere omdat ouderavonden online verliepen.  

Tips en adviezen

Wat kun je doen om het welbevinden van leraren bij afstandsonderwijs te bevorderen? 

• Heb structureel aandacht voor het welbevinden van leraren.
• Maak een plan met richtlijnen voor basiscommunicatie.
• Help leraren hun ict-vaardigheden te verbeteren.
• Zorg dat randvoorwaarden op orde zijn.