- Uitleg
- |
- Digitale geletterdheid
- |
- po
- vo
Nieuwe kerndoelen digitale geletterdheid
De conceptkerndoelen voor digitale geletterdheid voor het funderend onderwijs staan vast. Dat heeft het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap bekendgemaakt. Goed nieuws, want hiermee hebben scholen eindelijk een ankerpunt om leerlingen te helpen zich te verhouden tot de digitale wereld.
Door Remco Pijpers
De drie nieuwe conceptkerndoelen voor het po en vo gelden vanaf 1 augustus 2027. De jaren daarna staan in het teken van oriëntatie en ondersteuning. In 2031 is de invoering volledig en start ook het toezicht door de Inspectie.
Kerndoelen beschrijven wat leerlingen minimaal moeten leren in een bepaald vak of op een specifiek gebied van hun ontwikkeling. Voor digitale geletterdheid was er wel een kader – de cirkel met vier kwadranten: praktische ICT-vaardigheden, digitale informatievaardigheden, computational thinking en mediawijsheid – maar dit had geen wettelijke status. Dat betekende dat scholen niet verplicht waren om er in hun curriculum aandacht aan te besteden. Met de nieuwe kerndoelen moeten basis- en middelbare scholen wel aan de slag.
Begrijpen, reflecteren, creëren
De kerndoelen zijn verdeeld in drie domeinen: praktische kennis en vaardigheden, ontwerpen en maken, en de gedigitaliseerde wereld. Elk domein heeft een kerndoel en elk kerndoel heeft weer een aantal onderdelen. Met elkaar vormen deze domeinen een kompas dat scholen aanspoort om hun onderwijs zo vorm te geven dat leerlingen niet alleen technieken leren gebruiken, maar ook leren begrijpen, reflecteren en creëren in een samenleving die steeds meer door technologie wordt bepaald.
Deze drie domeinen zijn:
- Praktische kennis en vaardigheden – de leerling zet digitale technologie en digitale media in
Leerlingen leren kundig omgaan met digitale systemen, media, data en AI. Ze verwerven functionele en technische vaardigheden die hen in staat stellen digitale technologie effectief in te zetten. - Ontwerpen en maken – de leerling creëert digitale producten
Bij dit kerndoel gaat het om creatief leren denken en handelen. Leerlingen leren digitale producten creëren en programmeren, waarbij ze passende werkwijzen en denkstrategieën gebruiken. - De gedigitaliseerde wereld – de leerling participeert in de gedigitaliseerde wereld
Leerlingen ontwikkelen een kritisch bewustzijn. Ze leren nadenken over de impact van technologie op zichzelf, anderen en de samenleving, en leren daar op een veilige en verantwoorde manier mee omgaan.
Dit zijn alle kerndoelen en de onderdelen (SLO noemt dit ‘doelzinnen’). Ze hebben de nummers ‘21’ en ‘22’ omdat ze deel uitmaken van het totaal aan nieuwe kerndoelen van SLO.
Praktische kennis en vaardigheden
Kerndoel 21 (vo) en 22 (po): De leerling zet digitale technologie en digitale media in.
- A (po en vo). De leerling zet digitale systemen functioneel in.
- B (po en vo). De leerling navigeert doelgericht in het digitale media- en informatielandschap voor het verwerven en verwerken van informatie.
- C (po en vo). De leerling verkent het gebruik van data en dataverwerking.
- D (po). De leerling verkent AI.
- D (vo). De leerling verkent mogelijkheden en beperkingen van AI.
Ontwerpen en maken
Kerndoel 23 (po) en 22 (vo): De leerling creëert digitale producten.
- A (po en vo). De leerling gebruikt passende werkwijzen bij het creëren en gebruiken van verschillende typen digitale producten.
- B (po en vo). De leerling programmeert een computerprogramma met behulp van computationele denkstrategieën.
De gedigitaliseerde wereld
Kerndoel 24 (po) en 23 (vo): De leerling participeert in de gedigitaliseerde wereld.
- A (po en vo). De leerling gaat veilig om met digitale systemen, data en de privacy van zichzelf en anderen.
- B (po en vo). De leerling maakt weloverwogen keuzes bij het gebruik van digitale technologie en digitale media.
- C (po). De leerling verkent hoe digitale technologie, digitale media en de samenleving elkaar wederzijds beïnvloeden.
- C (vo). De leerling analyseert hoe digitale technologie, digitale media en de samenleving elkaar wederzijds beïnvloeden.
Vertalen naar de eigen schoolpraktijk
De vraag is nu: hoe kunnen deze kerndoelen worden vertaald naar de eigen schoolpraktijk? Hoe zorg je dat ze aansluiten bij de visie en waarden van de school? En hoe maak je keuzes die recht doen aan zowel de ontwikkeling van leerlingen als aan de identiteit van de school? Lees hierover meer in Digitale geletterdheid, een pedagogische benadering.