Door de digitalisering in het onderwijs, zijn er steeds meer digitale leermiddelen beschikbaar voor leraren om mee te differentiëren. Leerlingen oefenen hiermee waar en wanneer ze maar willen. Maar, met al die oefenresultaten uit verschillende leermiddelen, is het een behoorlijke uitdaging om overzicht te houden in de voortgang. Resultaten opzoeken en vergelijken, is een administratieve last geworden. Voornamelijk omdat leraren deze uit alle programma’s afzonderlijk moeten ophalen.
De wens voor meer overzicht in digitale oefenresultaten
Bij basisschool Het Palet in Almere, ontstond daarom de behoefte aan een overkoepelend dashboard, waarin oefenresultaten uit verschillende leermiddelen aan de hand van leerdoelen worden weergegeven.
Lerares Kim Bennewitz licht toe: "Een volledig geautomatiseerd leerlingvolgsysteem waarin alle data van digitale oefenprogramma’s en toetsprogramma’s op een dashboard voor leraren verschijnt, is een onmisbaar hulpmiddel voor ons. Het helpt ons om dagelijks en wekelijks met de leerling passende doelen te stellen."
Samen op onderzoek uit
Gesteund door andere schoolbesturen met dezelfde wens, startte Het Palet in 2015 samen met Kennisnet en de PO-Raad een versnellingsvraag. Dit is een vraagstuk waar meerdere schoolbesturen tegenaan lopen bij de inzet van ict in het onderwijs.
Om de vraag goed te onderzoeken sloten ook leermiddelenuitgevers Muiswerk en Oefenweb en dashboardontwikkelaars Briter en Leeruniek aan. Gezamenlijk zijn er experimenten gedaan met het delen van de wens. Zo zijn er met oefenresultaten van leerlingen en klikbare prototypes gemaakt van het dashboard.
Uit deze samenwerking ontstond een belangrijk inzicht: door iedere schakel uit de leermiddelenketen bij het proces te betrekken, is veel ontdekt over elkaars perspectieven. Hierdoor bleven de experimenten altijd dichtbij de haalbaarheid voor elke partij haalbaar.
Drie bouwblokken voor het overkoepelend dashboard
Hoewel er nog geen werkend dashboard is dat aan alle wensen voldoet, zijn er wel veel inzichten opgedaan over wat daar precies voor nodig is. In de publicatie onderaan deze webpagina, vindt u die inzichten terug in de vorm van drie bouwblokken voor het overkoepelend dashboard.
Bouwblok 1: data uit leermiddelen
Als eerste moet de leraar in het dashboard kunnen zien wie de leerling is en waarmee is geoefend. Ook extra informatie is behulpzaam, zoals hoe lang en wanneer een leerling heeft geoefend. De beschikbaarheid van die data uit de leermiddelen is daarom een belangrijke voorwaarde voor de werking van het overkoepelend dashboard. Ook bleek dat oefenresultaten uit verschillende leermiddelen niet zomaar vergelijkbaar zijn. Bijvoorbeeld doordat de oefeningen anders in elkaar zitten, of resultaten anders gemeten worden.
Bouwblok 2: de koppeling van oefenresultaten aan leerdoelen
Voor overzicht en duiding van resultaten uit verschillende leermiddelen en wat dit betekent voor de voortgang van leerlingen, is gekozen om een koppeling te maken met leerdoelen. Dit is in het overkoepelend dashboard de categorisering, waarop de oefendata uit de verschillende leermiddelen wordt verwerkt en weergegeven.
Bouwblok 3: Een signaal aan de leraar
Tot slot vinden leraren het fijn als ze een signaal krijgen van het dashboard over relevante voortgangsinformatie. Zoals een leerling die vastloopt met een leerdoel, of juist vooruit loopt. Dit signaal is vooral bedoeld om leraren te ondersteunen bij de eigen interpretatie van de voortgang en welke acties daarbij nodig zijn.
Op weg naar meer dialoog en onderzoek
De drie bouwblokken kunnen ontwikkelaars en uitgevers ondersteunen in de ontwikkeling van een dashboard en nodigen vooral uit tot verder dialoog en onderzoek.
Hans van Alphen, directeur van Het Palet, doet een aanbeveling: "We laten hier zien dat het kan, maar het beoogde dashboard is nog geen realiteit. En dat terwijl het onderwijs een dergelijk hulpmiddel heel snel nodig heeft. Het dashboard helpt leraren gemakkelijker mee te groeien met digitale ontwikkelingen en hun veranderende rol daarbij. Nu moeten we aan de slag om een dashboard te maken dat echt bruikbaar is."