Meteen naar de content
  • Praktijkvoorbeeld
  • |
  • Technologische innovatie
  • |
  • vo

Verhoogde baankans dankzij simulatie

Leerlingen in het praktijkonderwijs laten doorstromen naar een garantiebaan. Door simulatoren te regelen voor auto- en vorkheftruckrijden, is het Sjoerd Nicodem gelukt. Hij is leraar op het Schreuder College in Rotterdam. In dit artikel vertellen we zijn verhaal: wat was de bedoeling, hoe heeft hij het aangepakt en wat heeft hij geleerd?

Els Booij
Wietse van Bruggen

Door Els Booij, Wietse van Bruggen

20 juli 2021
5 minuten lezen
Een leerling zit in een tot simulator omgebouwde auto

Op het Schreuder College in Rotterdam krijgen zo’n 110 leerlingen praktijkonderwijs. Het zijn praktische jongens en meiden die vooral leren door te doen. Een belangrijk doel van de school is om jongeren zo goed mogelijk op te leiden en te begeleiden naar een baan, zodat ze kunnen participeren op de arbeidsmarkt.

De ambitie: vliegende start na de opleiding

Uit cijfers van het CBS blijkt dat veel leerlingen uit praktijkonderwijs in een uitkeringssituatie terecht komen na school. Leraar Sjoerd Nicodem wilde daarom iets organiseren waarmee zijn leerlingen meer kansen hebben op een baan wanneer ze klaar zijn met hun opleiding.

Hij regelde twee simulatoren waarmee ze hun auto- of vorkheftruckrijbewijs sneller kunnen halen. “Het bezit van zo’n rijbewijs vergroot de kansen op een baan namelijk aanzienlijk,” aldus Sjoerd. Het aanbieden van deze mogelijkheid via de school biedt voordelen: “Niet al onze leerlingen hebben de financiële mogelijkheden om zelf hun rijbewijs te halen. Door als school een bijdrage te organiseren met behulp van sponsoren en subsidieverstrekkers wordt het voor veel leerlingen ineens toegankelijker.”

Daarnaast heeft zo’n oefenomgeving, voorafgaand aan de openbare weg of beroepssituatie, voor de leerlingen een positief effect op hun zelfvertrouwen. “Want,” zegt Nicodem, “deze leerlingen voelen zich vaak in een verdomhoekje gezet, alsof ze toch geen kans van slagen hebben”.

Hoe het werkt: simulatie en echte lessen 

Simulatie is een manier om vaardigheden te oefenen op een veilige manier. Nicodem heeft veel moeten uitzoeken en regelen om deze simulatoren op het Schreuder College te kunnen gebruiken. De financiering is geregeld door een breed palet aan sponsoring en subsidiegelden. “In overleg met de schooldirecteur bleken hier en daar subsidies beschikbaar waar ik in eerste instantie zelf niet aan had gedacht, ” aldus Nicodem. De simulatoren waren ook niet zomaar voorhanden, die werden ingevlogen uit Zweden.

Er zijn ook simulatoren die werken met VR-brillen. Hiervoor heeft de school bewust niet gekozen: “Als je oefent met rijden wil je kunnen zien wat je met je handen doet. Een VR-bril is dan te beperkend, terwijl deze vorm van simulatie ook een echte ervaring biedt. VR had dus voor ons te weinig meerwaarde.”

De oefenauto is ter beschikking gesteld door een lokaal garagebedrijf: “De voorkant lag in de kreukels, maar we hadden enkel de achterkant nodig”. De voorkant van de Mini Cooper is eraf gehaald en de simulator is in de overgebleven halve auto gemonteerd. Dat maakt er nog meer een ervaring van alsof je in een echte auto zit. Een plaatselijke rijschool stelt een instructeur ter beschikking. Die wordt deels door de school betaald zodat het voor de jongeren goedkoper wordt om hun rijbewijs te halen. Voor 600 euro krijgen ze 40 uur rijles waarvan vijf uur in de simulator. 

Een simulatie-apparaat voor een vorkheftruck en een simulatie-apparaat voor een auto

Er staan twee simulatie-apparaten op deze school: voor een vorkheftruck en een auto.

© Schreuder College Rotterdam

Het behalen van een certificaat voor vorkheftruck is een vast onderdeel voor de leerlingen die kiezen voor de uitstroomrichting Kantoor, Repro & Magazijn (KRM). De simulator helpt ook hier bij het maken van vlieguren voordat er op stage wordt geoefend. De school is een samenwerking aangegaan met twee re-integratiebedrijven die de jongeren begeleiden van stage tot en met garantiebaan. Het oefenen op de vorkheftruck is hier onderdeel van.

Simulatoren gebruiken op school: wat zijn de lessen?

  • De belangrijkste les is volgens Nicodem dat dit soort simulatoren veel kunnen toevoegen en niet per se duur hoeven zijn. “Mits het schaalbaar is, daarom zoeken we ook samenwerking met andere scholen die praktijkonderwijs aanbieden. Hoe meer leerlingen hiervan gebruik kunnen maken, hoe beter.” Het oefenen wordt er laagdrempelig van. 
  • Leerlingen kunnen op school oefenen: een bekende omgeving, waar ze toch al vaak zijn. Vooral voor leerlingen met ADHD, autisme of een verminderde motoriek is de inzet van simulaties waardevol als tussenstap voor het oefenen op de openbare weg. 
  • De combinatie met een echte rij-instructeur en rijschool maakt het een echte ervaring, bovendien is het een voordeel dat de leerlingen de rij-instructeur al leren kennen. 
  • Ten slotte is een belangrijk voordeel van de simulator, dat deze feedback kan geven over wat goed en minder goed ging. Zowel tijdens het oefenen, als achteraf. De leerlingen kunnen dan op de tablet de momenten bekijken die goed of fout gingen en reflecteren op hun handelen.
Een auto-simulator waarin leerlingen kunnen oefenen voor hun rijbewijs

Een auto-simulator op school maakt oefenen voor het rijbewijs laagdrempeliger en vergroot zo de kans op een baan.

© Schreuder College Rotterdam

Adviezen en tips

Zelf aan de slag met simulaties? Maak gebruik van deze tips en adviezen.

Wat niet kan, niet mag, of gevaarlijk is

Simulatie leent zich bij uitstek voor situaties die leerlingen moeten oefenen, maar waarvoor bijvoorbeeld te weinig ruimte beschikbaar is. Of waarvoor ze normaal gesproken naar een andere locatie zouden moeten gaan. Ook gevaarlijke situaties zoals autorijden kunnen veilig geoefend worden in simulatoren. Ten slotte zijn er situaties waarin oefenen niet mag, bijvoorbeeld wanneer leerlingen nog niet oud genoeg zijn om een fabrieksterrein te betreden of auto te mogen rijden. 

Virtual reality is niet altijd de oplossing

Simulatoren en virtual reality kunnen elkaar aanvullen. Maar dat hoeft niet perse om het beste effect te halen. In dit geval is een bewuste overweging gemaakt om geen gebruik te maken van VR, omdat dit eigenlijk geen toegevoegde waarde biedt voor het doel dat men heeft. “Het ziet er wel tof uit, maar het helpt de leerlingen niet, dus dan moet je het niet doen”, aldus Nicodem. 

Zoek naar sponsor- en subsidiemogelijkheden

Simulatoren zijn kostbaar en niet iedere school kan dat zomaar bekostigen. Toch is er vaak veel mogelijk door sponsoring en subsidies. Dit kost echter wel veel uitzoekwerk en doorzettingsvermogen. Nicodem is al jaren met dit project bezig en trekt er hard aan. Het is niet altijd gemakkelijk om besluitvormers te overtuigen en geld bij elkaar te harken. Nicodem: “Het is wel voor mensen met een lange adem. Maar ik geloof echt dat dit het verschil maakt voor mijn leerlingen, dus blijf ik er aan trekken”.

De onderwerpen waarover wij publiceren