Remco Pijpers
Schoolbeleid voor smartphones
Hoe kunnen scholen het beste omgaan met smartphones in de klas? De publicatie ‘Schoolbeleid voor smartphones’ behandelt 4 stappen om tot een passend beleid te komen.
De roep om een landelijk schoolverbod is er al sinds leerlingen over een smartphone beschikken, maar klinkt luider doordat de nadelen zeer sterk worden gevoeld. Een smartphone kan de les verlevendigen met online quizzen en effectieve oefen-apps, maar deze voordelen wegen voor de meeste leraren niet op tegen de nadelen.
Erik Ex, docent en lerarenopleider, schrijft in dagblad Trouw dat vooral beginnende leraren worstelen. “Hoe ga je als stagiair tegen een groep 15-jarigen zeggen dat ze hun verslaving moeten inleveren? Dat gevecht aangaan in je eerste jaar is voor velen te zwaar. Liever onderhandelen ze over een compromis: ‘Als jullie nu even meedoen kunnen jullie straks iets op een scherm doen.’ Dan gebeurt er nog íets. Het valt ze nauwelijks aan te rekenen: de beginnende leraar doet zijn best. En de kinderen zelf kan je al helemaal niet de schuld geven, dit is hun leven geworden.”
Volgens Teacher Tapp, een app waarin leraren dagelijks vragen beantwoorden over wat er op school gebeurt, is een ruime meerderheid van de leraren voor een verbod.
‘One size fits all’ bestaat niet
Hoe lager het opleidingsniveau des te meer leerlingen profiteren van het beperken van smartphonegebruik in de klas van als het gaat om hun leerresultaten, zo blijkt uit Engels onderzoek. Vooral voor niveaus als het praktijkonderwijs en vmbo-basis en -kader kan het verstandig zijn om hier nadrukkelijk op in te zetten.
Ook in een klas met leerlingen die gemakkelijk leren kan de smartphone een stoorzender zijn. Tegelijkertijd kunnen leerlingen in een klas op een lager opleidingsniveau er toch van profiteren, mits de telefoon gericht en gedoseerd als didactisch middel wordt ingezet. One size fits all bestaat niet.
Leren omgaan met de digitale wereld
In de publicatie Schoolbeleid voor smartphones wordt duidelijk dat het begrenzen van smartphonegebruik een school niet vrijwaart van een belangrijke verantwoordelijkheid: leerlingen leren omgaan met de digitale wereld. Met hun smartphone zijn ze hier namelijk altijd mee verbonden.
Hoe bereidt de school de leerlingen voor op een werkend leven waarin de smartphone een onmisbaar gereedschap is? Daar zal de school mee aan de slag moeten. Dat kán door smartphones toe te staan tijdens de lessen, maar ook door er gesprekken over te voeren. Of door op andere manieren te oefenen met impulscontrole.
Smartphones zijn niet de enige bron van afleiding
Niet alleen smartphones, maar ook tablets, Chromebooks en laptops kunnen een bron van afleiding zijn. Ook via die apparaten kunnen de leerlingen immers video’s kijken en sociale media volgen. Een breder mediabeleid – dat verdergaat dan alleen de smartphone – is ons advies.
Integraal beleid is het meest effectief
Het werkt het beste als scholen een integraal beleid hanteren voor een gericht gebruik van smartphones op school. Daarmee wordt voorkomen dat leraren onderling verschillende regels hanteren. Zo staan zij ook sterker bij eventuele conflicten over smartphones in de klas.
Hoe een school beleid kan maken, wordt uitgebreid beschreven aan de hand van 4 stappen in de publicatie ‘Schoolbeleid voor smartphones’. Deze is gemaakt in 2019, maar nog steeds actueel.