Vanochtend kwam de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) naar buiten met een duidelijke boodschap. Het gebruik van computers leidt niet automatisch tot betere prestaties van scholieren. Meer technologie betekent niet vanzelf betere cijfers. Dat is een boodschap die wij in Nederland al lang kennen. Op basis van wetenschappelijk onderzoek weten we dat ict alleen werkt als het op een goede manier wordt ingezet.
Leraar is meest bepalende factor
Om geweldig onderwijs te geven – onderwijs dat uitdaagt en voorbereidt op de toekomst – is het nodig ict in te zetten op een manier die past bij de school en bij de leraar. Een goede leraar is cruciaal voor goed onderwijs. Leerlingen hebben enthousiaste en vaardige leraren nodig om tot betere schoolprestaties te komen. De leraar is de meest bepalende factor in de schoolprestaties van de leerling, niet de computer.
Ict onmisbaar bij differentiëren
Technologie is wel een van de krachtigste middelen die een leraar heeft om de leerling te helpen. Ict is onmisbaar in de wens van leraren om meer te kunnen differentiëren in de klas. Snellere leerlingen krijgen uitdaging op maat, andere leerlingen krijgen persoonlijke uitleg bij moeilijke stof en extra oefenmateriaal. Ict helpt de leraar de les zo vorm te geven om het beste uit elke leerling te halen.
Dat is ook de boodschap van het OESO-rapport, dat werd uitgevoerd onder 15-jarige leerlingen en dat zich baseert op data uit 2012. "Technologie kan goed onderwijs versterken, maar de beste technologie kan slecht onderwijs niet vervangen", vermeldt het rapport. Daarom is meer ict niet altijd beter.
Ict moet passen bij de les die een leraar wil geven, en het moet passen bij de leersituaties in de klas. Bijna alle scholen in Nederland gebruiken ict om hun onderwijs te verbeteren. Het onderwijs ziet ook steeds beter wat de kracht is van deze toepassingen en welke mogelijkheden er zijn.
Meer uit ict halen
Toch zien we dat niet alle scholen het maximale rendement halen uit ict. Dit komt vaak omdat onvoldoende rekening is gehouden met de vier elementen van het Vier in balans-model: visie, vaardigheden, toepassingen en infrastructuur.
Ook de OESO beschrijft hoe een gebrek aan digitale vaardigheden van leraren en leerlingen leidt tot een gebrek aan positieve effecten van ict. Maar ook een gebrek aan heldere visie en onvolwassen toepassingen hinderen het onderwijs om het beste uit ict te halen.
Focus niet op technologie, maar op de leerling, de leersituatie en de leraar die met ict gaat werken.
Daar ligt voor ons de uitdaging. Hoe kunnen we schoolleiders en leraren helpen om ict echt te laten werken voor het onderwijs? Hoe kunnen we het onderwijs zo inrichten dat we het beste halen uit elke leerling, en elk talent tot bloei brengen? Ons Vier in balans-model kan daarbij helpen.
Focus op de leerling
Als we beter en slimmer willen leren met ict, moeten we beginnen met nadenken over de opbrengsten en wat die zouden moeten zijn. Dat is wat het rapport van de OESO ook zegt. Op basis van deze opbrengsten kunnen de juiste toepassingen voor de juiste leersituaties worden gekozen. Geen focus op meer technologie, maar een focus op de leerling, de leersituatie en de leraar die ermee gaat werken.
Alleen zo kan ict echt bijdragen aan beter onderwijs.