Onderzoek bevestigt: Programma Bruggen Bouwen goed startpunt voor de inzet van i-coaches in het mbo
Rapport
door
Leo Bakker
Gepubliceerd op
Er is onderzoek gedaan naar de effectiviteit van de inzet van i-coaches in het mbo. Een i-coach helpt mbo-docenten effectief gebruik te maken van ict in hun onderwijs en samen te professionaliseren. Uit het onderzoek blijkt dat de rol van de i-coach als positief wordt ervaren en dat het programma Bruggen Bouwen hier een belangrijke bijdrage in heeft. In dit artikel leest u meer over het onderzoek.
Een i-coach wordt op veel mbo-instellingen ingezet. De helft van de mbo-instellingen neemt deel aan het programma Bruggen Bouwen. Dit programma ondersteunt mbo-instellingen bij een gestructureerde inzet van het instrument van de i-coach. De i-coach ondersteunt docenten en onderwijsteams bij de inzet van ict, stimuleert samenwerking voor verdere professionalisering van ict en draagt bij aan de ict-bekwaamheid van docenten. Maar hoe wordt dit in de praktijk ervaren? Om antwoord te krijgen op die vraag is onderzoek gedaan. Aan het onderzoek deden 7 mbo-instellingen mee.
In het onderzoek is gekeken naar:
de rol van i-coaches in het mbo
ict-bekwaamheid van docenten
de invloed van de succesfactoren geformuleerd in het programma Bruggen Bouwen op het functioneren van de i-coach
Om een goed beeld te krijgen, zijn deze 3 aspecten onderzocht vanuit 3 perspectieven: de docent, de onderwijsmanager en de i-coach.
De rol van de i-coach
De rol van de i-coach wordt vanuit alle drie de perspectieven zeer gewaardeerd. De i-coaches leveren een belangrijke bijdrage aan de onderwijsteams, vooral vanuit een vraaggerichte insteek. De i-coach heeft verschillende rollen, zoals die ook zijn benoemd in het programma:
trainer
coach
adviseur
onderwijskundige
veranderkundige
technovator
Uit het onderzoek blijkt dat deze rollen als zodanig worden herkend binnen de instellingen.
Volgens de geïnterviewden is de bekwaamheid van docenten, mede door de huidige coronacrisis, verbeterd. Hierdoor is de rol van de i-coach ook anders geworden. De i-coach is nu meer betrokken bij onderwijskundige vraagstukken met betrekking tot de inzet van digitale middelen in het onderwijs. Voorheen lag de rol van de i-coach toch meer op technische ondersteuning (knoppenhulp). Voorzichtige conclusie uit deze verschuiving: docenten zijn bekwamer geworden in het gebruik van ict in hun onderwijs.
De modules die i-coaches in het programma Bruggen Bouwen kunnen volgen, ook wel peergangen genoemd, worden over het algemeen als goede basis gezien voor de professionele ontwikkeling. In een peergang wisselen i-coaches (peers) onderling kennis en ervaringen uit. Hierin staat de verbinding van ict aan de didactiek centraal en komen coachingsvaardigheden en -skills aan bod.
Maar de rol van i-coach is aan het veranderen. De afgelopen jaren is de focus meer verschoven van de technisch adviseur naar de onderwijskundige rol van de i-coach. Hiermee verandert de professionaliseringsbehoefte van de i-coach ook. Uit het onderzoek blijkt dat er behoefte is aan meer verdieping op de verschillende rollen.
De i-coach ondersteunt docenten en onderwijsteams bij de inzet van ict, stimuleert samenwerking voor verdere professionalisering van ict en draagt bij aan de ict-bekwaamheid van docenten.
Ict-bekwaamheid docenten
De aanwezigheid van ict-bewustzijn en ict-intentie binnen mbo-instellingen is sinds de coronacrisis veel meer vanzelfsprekend. Dit komt omdat het gebruik van ict om het onderwijs vorm te geven noodzaak is geworden. Maar daar ligt tegelijkertijd de uitdaging. De meeste docenten gebruiken namelijk alleen ict in hun onderwijs als dit vanuit eigen inzicht noodzakelijk is. Het is belangrijk dat docenten ook na de coronacrisis het huidige ict-bewustzijn en de ict-intentie vasthouden. Het zou erg jammer zijn als zij terugvallen in de oude gewoonten. De inzet van een i-coach is juist daarom noodzakelijk.
Succesfactoren Bruggen Bouwen
Het programma Bruggen Bouwen is gebaseerd op de 6 succesfactoren van de i-coach; het resultaat van eerder onderzoek. Hebben de deelnemende instellingen aan deze 6 succesfactoren voldaan? Het blijkt dat instellingen die wel degelijk toepassen, maar ieder op hun eigen manier.
Het programma Bruggen Bouwen wordt door de verschillende actoren binnen het mbo als waardevol ervaren. Het zorgt voor een goede start bij de inzet van een i-coach.
Het onderzoek laat ook zien dat i-coaches nog vaak reactief of operationeel actief zijn. Een sterkere koppeling tussen onderwijsdoelstellingen en het i-coachprogramma zorgt mogelijk voor verschuiving waardoor i-coaches meer proactief en strategisch ingezet kunnen worden.
Tot slot is ook de ondersteuningsbehoefte van de i-coaches onder de loep genomen. Dat is zeer divers. De peergang-modules sluiten niet bij alle i-coaches even goed aan op hun behoeften, er is sprake van een grote diversiteit in ervaring en achtergrond van de coaches.
De uitdaging voor het programma Bruggen Bouwen en de deelnemende instellingen is dan ook nu om een goed aansluitend professionaliseringsaanbod voor i-coaches te bieden. Ook hierbij wordt het netwerk van deelnemende instellingen en i-coaches als positief ervaren. Dit maakt het mogelijk om nieuwe initiatieven op dit vlak verder te ontwikkelen.
Al met al biedt het huidige programma Bruggen Bouwen een stevige basis om mee verder te gaan. Het biedt ruimte om het programma door te ontwikkelen tot een mbo-brede opzet voor de inzet van i-coaches om de ict-bekwaamheid van docenten verder te ondersteunen en te ontwikkelen.
Er is onderzoek gedaan naar de effectiviteit van de inzet van i-coaches in het mbo. Een i-coach helpt mbo-docenten effectief gebruik te maken van ict in hun onderwijs en samen te professionaliseren. Uit het onderzoek blijkt dat de rol van de i-coach als positief wordt ervaren en dat het programma Bruggen Bouwen hier een belangrijke bijdrage in heeft.